Waarom we van kou zelf niet ziek worden

“Warm aankleden hoor, want anders word je ziek.” Iedereen heeft deze goedbedoelde wijsheid vroeger wel meegekregen, terwijl bekend is dat we van kou alleen niet ziek kunnen worden. Toch lijkt hetzelfde riedeltje zich jaarlijks af te spelen zodra de temperaturen dalen. We krijgen vrijwel elke herfst weer last van snotneuzen en verkoudheid. Iets met de R in de maand..? Griepvirussen lijken ieder jaar rond dezelfde tijd toe te slaan. Wat is daarvan dan de oorzaak? En heeft de kou dan misschien toch effect op onze weerstand?

Vaker ziek in de koude maanden

Cijfers laten zien dat we inderdaad vaker verkouden of ziek zijn tijdens de koudere maanden. Kantoren lopen rond die tijd soms massaal leeg, omdat velen noodgedwongen onder de wol duiken. Is dit dan toeval of toch niet? Daar lijkt het inderdaad wel op, maar er is een duidelijke andere oorzaak dan de kou waarom we in het winterseizoen vaak in groepsverband ziek, zwak en snotterig zijn. Kou is namelijk niet besmettelijk en draagt op zichzelf ook geen virussen over.

Waar het wel mee te maken heeft, is het feit dat we in de winter vaker binnen en dichtbij elkaar zitten dan in de warme maanden. Daardoor kan een virus makkelijker van persoon op persoon worden doorgegeven. Vooral in ruimtes die slecht geventileerd worden. We zitten niet alleen vaker binnen, omdat we het behaaglijker vinden dan buiten, we zoeken elkaar tijdens feestdagen in de herfst, winter en lente ook actief op in groepen binnenshuis. Redenen waarom de echte griepgolven vrijwel alleen in de koudere maanden voorkomen.

Hoe ontstaat een verkoudheid?

Een verkoudheid is een virusinfectie in de bovenste luchtwegen. Dit virus, ook wel bekend als het influenzavirus, krijgt u via anderen die het virus bij zich dragen en in uw bijzijn hoesten, niezen of lachen ‘met consumptie’. Verkoudheidsvirussen zijn in staat om de luchtwegen binnen te dringen. Eenmaal binnengedrongen begint de productie van nieuwe virusdeeltjes en zo wordt u net als de ander ziek van het overgedragen virus. Mensen die besmet zijn met een verkoudheidsvirus kunnen dit vervolgens zelf ook weer makkelijk overbrengen naar anderen door bijvoorbeeld te niezen, lachen of hoesten. De vochtdruppeltjes die op dat moment vrijkomen, blijven lang in de lucht hangen en daardoor is de kans op besmetting in binnenruimtes groter dan buiten.

Kou heeft wel effect op de weerstand

De kou op zich maakt u dus niet ziek, maar kou heeft wel effect op uw weerstand. Dat kou dus toch niet geheel onschuldig is, komt als volgt. Wanneer uw lichaam het koud heeft door een lagere omgevingstemperatuur, moet het harder werken om warm te blijven. Daar wordt veel energie bij gebruikt en er kan een lagere weerstand ontstaan waardoor u vatbaarder wordt voor het influenzavirus. Onze slijmvliezen zijn in koude omstandigheden slechter doorbloed en daardoor werkt ons afweersysteem minder goed. Kortom, voor uw weerstand is het dus wél essentieel om u bij koude temperaturen goed warm aan te kleden. Daarnaast is het belangrijk om altijd voldoende te blijven bewegen, gezond te eten en zelfs als het buiten wat kouder is regelmatig een frisse neus te halen. Hiermee werkt u het hele jaar aan een veerkrachtig immuunsysteem.